Jak przebiec 10 km

Spis treści |
Wstęp
Każdy z nas pamięta biegi na 1500 metrów w szkole, gdzie z językiem na wierzchu ledwo docieraliśmy do mety, byle tylko zaliczyć WF. Ale nie tędy droga. Jeśli chcemy biegać dla przyjemności i z myślą o poprawie kondycji, musimy zapomnieć o gonitwie za maksymalnym tempem. Zastąpmy twarz wykrzywioną wysiłkiem i strumienie potu na policzkach radosnym uśmiechem i lekką zadyszką.
O autorceKateřina Balcarová Katka jest mamą dwójki małych dzieci. Po rozpoczęciu urlopu macierzyńskiego zamieniła swoją pasję do wspinaczki skałkowej i wysokogórskiej na pasję do biegania i całkowicie oddała się ultramaratonom. Oprócz tego jest instruktorką wspinaczki i chętnie dzieli się swoimi doświadczeniami wspinaczkowymi, turystycznymi, biegowymi i outdoorowo-rodzicielskimi. |

Słuchaj swojego ciała
Kluczowe jest, abyś słuchał swojego ciała, a ponieważ intuicja w dzisiejszych czasach zawodzi, skup się na biciu serca. Możesz zaopatrzyć się w pulsometr lub od czasu do czasu zatrzymać i sprawdzić liczbę uderzeń, przykładając dwa palce do szyi. Stopniowo nauczysz się wyczuwać odpowiednie tempo bez kontrolowania tętna. Właściwe tempo to takie, w którym możesz utrzymać rozmowę z towarzyszem biegu (ale nie rozmawiaj, bo to niepotrzebny wysiłek).

![]() |
Jak wybrać odzież do bieganiaOdpowiednia odzież do biegania to gwarancja wielu satysfakcjonujących kilometrów. Z wyborem pomoże Ci Katka Balcarová. |
Tętno
Jeśli chodzi o tętno, to jest to indywidualna wartość, która zależy przede wszystkim od maksymalnej częstości akcji serca (HRmax). Możesz ją albo indywidualnie ustalić w większości siłowni, albo obliczyć przybliżoną wartość za pomocą tego wzoru: HRmax = 220 - wiek.
.jpg)
-
Koszulki funkcyjne z kr. rękawem męskie -
Koszulki funkcyjne z dł. rękawem męskie -
Koszulki funkcyjne z kr. rękawem damskie -
Koszulki funkcyjne z dł. rękawem damskie
Jaki cel, takie tempo
Właściwe tempo biegu powinno być dobierane w zależności od tego, czy chcemy schudnąć, czy skupić się na poprawie wydolności. Podczas odchudzania powinniśmy poruszać się z częstotliwością tętna 55-65% HRmax, a podczas zwiększania wydolności 70-80% HRmax. Nie próbujmy więcej, to strefa dla sportowców wyczynowych.
Nie bój się, jeśli tempo przy 60-70% HRmax jest niskie, może bardziej przypominać szybki marsz. Na początku jest to zupełnie normalne i jeśli tak wytrwasz, z treningu na trening przy tym tętnie będziesz przyspieszać i po dwóch tygodniach stwierdzisz, że naprawdę biegasz.
Zapomnij na początku o gonitwie za kilometrami. Doprowadziłoby to do szybszego tempa niż jest to wskazane. Aby się poprawić, musisz obserwować tylko tętno i jak długo biegasz. Kilometrami nie przejmuj się przynajmniej przez pierwszy miesiąc.

Stwórz plan
Plan to podstawa wszystkiego. Jest to przemyślany sposób na osiągnięcie celu. Jednocześnie motywuje i zwiększa szansę na trening, nawet jeśli nie będziesz mieć na to ochoty. Początkujący powinni biegać maksymalnie trzy razy w tygodniu, aby zapewnić sobie odpowiednią regenerację. Stopniowo zwiększaj obciążenie tydzień po tygodniu. Na początku warto przeplatać bieg z marszami. Poniżej przedstawiam przykład treningu, który zawsze mi odpowiadał po dłuższych przerwach w bieganiu. Liczby kursywą oznaczają marsz. Każdy tydzień składa się z trzech takich samych treningów, między którymi jest co najmniej jeden dzień przerwy.

Wzór planu treningowego
| Tydzień | Długość treningu | Bieg - pauza (w minutach) |
| 1. tydzień | 40 min. | 10 – 4 – 10 - 4 - 12 |
| 2. tydzień | 43 min. | 14 – 4 – 15 – 3 – 7 |
| 3. tydzień | 45 min. | 19 – 7 – 19 |
| 4. tydzień | 45 min. | 20 – 5 – 20 |
| 5. tydzień | 45 min. | 25 – 5 – 15 |
| 6. tydzień | 45 min. | 28 – 5 – 12 |
| 7. tydzień | 50 min. | 30 – 5 – 15 |
| 8. tydzień | 50 min. | 35 – 5 – 10 |
| 9. tydzień | 50 min. | 40 – 5 – 5 |
| 10. tydzień | 55 min. | 40 – 5 – 10 |
| 11. tydzień | 55 min. | 45 – 5 – 5 |
| 12. tydzień | 60 min. | 60 |
Trenuj technikę biegu
Prawidłowa technika biegu zapewnia większą ekonomię ruchu, co oznacza, że przy tym samym wysiłku możesz pokonać dłuższy dystans w tym samym czasie lub biegać dłużej z tą samą prędkością. Jeśli nie chcesz inwestować w kurs, możesz samodzielnie ćwiczyć klasyczne ABC biegacza.
![]() |
ABC BiegaczaCzym właściwie jest ABC biegacza? I dlaczego powinno się je uwzględnić w swoim planie treningowym? Odpowiedzi na te pytania zna Katka Balcarová. |

Odpowiednia regeneracja
Regeneracja jest kluczowa dla szybkiego powrotu organizmu do formy po wyczerpującym treningu i przygotowania go do kolejnego wysiłku. W tym kontekście istotne jest pojęcie superkompensacji. Po treningu i następującej po nim regeneracji, organizm lepiej przystosowuje się do podobnego wysiłku, co prowadzi do ciągłej poprawy wydolności.
.jpg)
![]() |
Regeneracja po wysiłku fizycznymTak często pomijana, a jednak tak istotna. Na niej opierają się doskonałe wyniki sportowców, lecz ma też wpływ na ich porażki i niepowodzenia. Zaniedbując ją przez długi czas, może prowadzić do chorób przewlekłych lub chronicznych. O czym mowa? O regeneracji. Dlaczego jest tak ważna? Jak właściwie się regenerować i czego do tego użyć? |
Zapisz się na zawody
Oczywiście, jeśli masz na to ochotę. Dobrze dobrany bieg w odpowiednim terminie może być bardzo motywujący. Możesz traktować zawody jako porównanie swoich sił z innymi, ale o wiele więcej z nich wyniesiesz, jeśli potraktujesz je jako osobisty cel i okazję do spędzenia czasu w towarzystwie ludzi o podobnych pasjach.

Zainwestuj w buty
Zanim wrzucisz do koszyka najtańsze buty do biegania, pamiętaj, że to jedyna poważna inwestycja w ten sport, dlatego nie warto na niej oszczędzać. Przed zakupem zapoznaj się z poradami dotyczącymi wyboru odpowiedniego obuwia.

Jedz i pij poprawnie
Z pełnym żołądkiem ciężko się biega, dlatego pamiętaj o odpowiednim odżywianiu. Godzinę przed biegiem co kwadrans popijaj szklankę wody, 15 minut przed biegiem nie pij już nic. Na godzinę przed treningiem staraj się nie jeść. Bezpośrednio po treningu zjedz kawałek owocu, aby uzupełnić energię, a po godzinie zjedz posiłek bogaty w białko w celu regeneracji.

![]() |
Jak się wyposażyć na bieg długodystansowyLubisz biegać i myślisz o spróbowaniu dłuższych dystansów? W takim razie ten artykuł jest dla Ciebie! Znajdziesz w nim wszystko, czego potrzebujesz, aby rozpocząć swoją przygodę z bieganiem długodystansowym. |
Bieganie nie musi być nudne
Urozmaicaj je! Zabierz ze sobą psa, słuchaj muzyki, zmieniaj trasy i nawierzchnie. Zmieniaj również metody treningu. Na początku staraj się utrzymywać równe tempo, ale później możesz zacząć eksperymentować z naprzemiennym obciążeniem, biegając w pofałdowanym terenie lub celowo przyspieszając i zwalniając.
Najważniejsze jednak, aby nie robić z tego filozofii. Po prostu ciesz się świeżym powietrzem, naturą, ruchem i czystą głową.
Powodzenia w bieganiu!

![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Przydatne linki
Autor: Kateřina Balcarová
Źródła: Materiały z kursu Doradca ds. Żywienia i Suplementacji; Kuhn, K.: Trening wytrzymałościowy. České Budějovice, Kopp, 2005.; Wollzenmuller, F.: Bieganie. České Budějovice, Kopp, 2006; unsplash.com, pixabay.com, The Concept of Walkability in Urban Planning - Eco Life Zone
Kurtki biegowe męskie
Kurtki biegowe damskie
Spodnie biegowe męskie
Spodnie biegowe damskie
Smartwatche
Krokomierze
Czapki
Czapki z daszkiem
Opaski
Chusty, kominy

Staniki sportowe
Majtki funkcyjne
Bokserki funkcyjne
Buty biegowe męskie
Buty biegowe damskie
Skarpety
Pielęgnacja obuwia
Butelki sportowe
Napoje energetyczne
Batony, żele
Owady jadalne



















