Jak prać odzież sportową, aby długo służyła?
Poradniki
Aby nasze ubrania outdoorowe zachowały funkcjonalność na długi czas, należy o nie odpowiednio dbać. Jak prać merino, puch, bambus i inne materiały? Podpowiemy Wam!
Jaka stal jest najlepsza na noże?
Pytanie, na które nie ma prostej odpowiedzi. Wybór najlepszej stali na nóż to bowiem poszukiwanie kompromisu pomiędzy nieco sprzecznymi właściwościami. Na co więc zwrócić uwagę?
Opis: Nóż ze stałym ostrzem pozwoli Ci przygotować drewno na ognisko, a nawet zastąpić śledzie namiotowe.
Spis treści |
Wstęp
Jakość stali, z której wykonane jest ostrze noża, wraz z kształtem ostrza decyduje o jego właściwościach użytkowych. Czy nóż będzie dobrze ciął? Czy wytrzyma w wilgoci i nie zardzewieje? Czy mogę nim przygotować drewno na ognisko? Czy szybko się stępi? A jak łatwo go potem naostrzyć? Same pytania, a im więcej myślisz o wyborze noża, tym więcej pytań zwykle pojawia się w głowie. Na co więc zwrócić uwagę?
Właściwości najlepszej stali na noże
Wszystkie pytania, które krążyły Ci po głowie, można podsumować w sześciu podstawowych właściwościach.
- Twardość stali
Jest to zdolność stali do wytrzymania uszkodzeń podczas użytkowania. Wpływa również na to, jak dobrze nóż trzyma ostrość po naostrzeniu. Im twardsza stal, tym dłużej trzyma ostrze. Jednocześnie ostrzenie jej może być trudniejsze. Miększa stal ostrzy się łatwiej, ale trzeba ją też częściej ostrzyć. Twarda stal może być jednak krucha. Przy upadku noża może się łatwiej złamać.. - Cięgliwość stali
Określa odporność ostrza na pękanie przy nagłym uderzeniu. Im bardziej ciągliwa stal, tym lepiej jest odporna na ukruszenia i złamania. Wyższa ciągliwość stali jest preferowana w nożach outdoorowych, które są narażone na różnorodne warunki. - Odporność na korozję
Podczas użytkowania noża w naturze nie można go całkowicie uchronić przed działaniem wilgoci. A wilgoć powoduje korozję metali. Dlatego do stali nierdzewnej dodaje się chrom, który tworzy na powierzchni warstwę ochronną. Nie oznacza to jednak, że stal nierdzewna nie może w ogóle ulec korozji, jest tylko bardziej odporna. - Odporność na zużycie
Nóż może ulec zużyciu pod wpływem różnych czynników. Na przykład działanie szorstkich drobnych cząstek, takich jak piasek, które uszkadzają powierzchnię ostrza. Noże z twardszej stali są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne i dłużej trzymają ostre ostrze. Z drugiej strony może to zmniejszyć ciągliwość stali. Ostrze pęka wtedy łatwiej.
WSKAZÓWKA: Przechowuj nóż w praktycznym etui w podróży. Ochroni ono nóż przed zużyciem, stępieniem, a także Ciebie i Twoje rzeczy przed jego ostrzem.
- Zachowanie ostrości
Twarda stal dłużej pozostaje ostra. Z drugiej strony, może być bardziej podatna na ukruszenia, a ostrzenie w terenie może być trudne.
WSKAZÓWKA: Ostry nóż zawsze i wszędzie? Spakuj do plecaka ostrzałkę do noży. A jeśli nie wiesz, jak prawidłowo naostrzyć nóż, zainspiruj się mistrzami z Victorinox.
- Łatwość ponownego ostrzenia
Wybierasz się na dłuższą wyprawę? Potrzebujesz samodzielnie naostrzyć nóż zwykłą osełką? W takim razie musisz zrezygnować z wymagań dotyczących twardości stali.
|
|
Jak wybrać właściwy nóż w 10 krokachPo przeczytaniu następnych 1200 słów będziecie w stanie wybrać nóż dokładnie według swoich potrzeb. |
Która stal na noże jest tą właściwą?
Idealna stal na ostrze noża outdoorowego powinna być zrównoważoną kombinacją poszczególnych właściwości. Producenci noży od wieków starają się znaleźć równowagę właściwości, dostroić poszczególne proporcje do absolutnej perfekcji. Ta wprawdzie nie istnieje, ale dzięki staraniom mistrzów nożownictwa mamy różne rodzaje stali, z których można wybierać i znaleźć swoją idealną opcję. A ponieważ producenci zazwyczaj preferują jedną stal w swoich nożach, zalecamy zwrócić uwagę również na inne produkty producenta, którego nóż Ci odpowiada. Zobaczysz, że Ci się spodobają.
WSKAZÓWKA: Dbaj o nóż. Szczególnie o mechanizm noży wielofunkcyjnych, który cierpi w wilgotnym środowisku. Idealnie jest regularnie go czyścić, pozostawić do wyschnięcia i używać oleju do smarowania mechanizmu.
Opis: Dobry nóż wielofunkcyjny zastąpi całą skrzynkę z narzędziami. A w podróży nigdy nie wiesz, co może się przydać.
Stal na noże według składu
Do stali dodaje się inne pierwiastki, które pomagają poprawić jej właściwości użytkowe i przenieść wydajność noża na wyższy poziom.
Stal węglowa
Popularny rodzaj stali na noże outdoorowe. Łatwo się ostrzy i stosunkowo dobrze trzyma ostrą krawędź. Wyróżnia się wytrzymałością i odpornością na zużycie. Wymaga większej pielęgnacji, aby nie uległa korozji. Stal wykorzystywana do maczet i noży survivalowych.
Stal nierdzewna
Jest to stop żelaza, węgla i najczęściej chromu, który zapewnia większą odporność na korozję. Zazwyczaj wymaga częstszego ostrzenia. Poszukiwany materiał na noże kuchenne, scyzoryki i noże składane.
Inne pierwiastki, które poprawiają właściwości stali na noże
Oprócz chromu do stali dodaje się również inne pierwiastki chemiczne, które wpływają na jej końcowe właściwości.
|
Pierwiastek |
Zwiększa |
|
Fosfor |
Wytrzymałość, twardość |
| Chrom |
Odporność na korozję i uderzenia, twardość, elastyczność |
| Kobalt |
Wytrzymałość, twardość |
| Krzem |
Elastyczność, odporność na odkształcenia |
| Mangan |
Twardość, odporność na ścieranie |
| Molibden |
Twardość, odporność na uderzenia i korozję |
| Nikiel |
Twardość, wytrzymałość, odporność na korozję |
| Węgiel |
Twardość, elastyczność, ostrość |
| Wanad |
Twardość, wytrzymałość, odporność na uderzenia |
| Wolfram |
Twardość, odporność na niskie temperatury |
Właściwości najpopularniejszych stali stosowanych w nożach o stałej i składanej klindze
Skala ocen od 0 do 10, im wyższa wartość, tym lepsza dana właściwość. Jednakże z ogólnego punktu widzenia liczy się równowaga między poszczególnymi cechami. Dlatego nie szukaj 10 za wszelką cenę. Jeśli chcesz nóż, który łatwo się ostrzy, ale też coś wytrzyma, łatwość ostrzenia powinna mieć wartość 8 do 9, a pozostałe właściwości powinny mieć wartość około 5. Tak jest w przypadku jednej z najbardziej poszukiwanych szwedzkich stali Sandvik 12C27 lub stali nierdzewnej 7Cr17MoV.
W tabeli można znaleźć najpopularniejsze rodzaje stali i ich oceny. Najbardziej cenione są stale o zrównoważonym stosunku właściwości. Z drugiej strony ważne miejsce zajmuje również stal, która ma niskie koszty produkcji i łatwo się ostrzy.
|
Stal |
|
Wytrzymałość |
Stabilność ostrza |
Odporność na korozję |
Łatwość ostrzenia |
|
|
12C27 |
Sandvik |
6 |
4 |
5 |
6 |
Jedna z najlepszych na rynku |
|
14C28N |
Sandvik |
6 |
5 |
4 |
5 |
Doskonały stosunek ceny do jakości |
|
420 |
Stal nierdzewna |
6 |
2 |
8 |
9 |
Zwykła i tania stal, wymagająca codziennego ostrzenia |
|
420HC |
Stal nierdzewna |
6 |
3 |
8 |
9 |
Ulepszona wersja stali 420 |
|
440A |
Stal nierdzewna |
6 |
3 |
5 |
9 |
Standardowa stal o solidnych parametrach |
|
440C |
Stal nierdzewna |
5 |
4 |
4 |
6 |
Ulepszona wersja stali 440A |
|
1070 |
Stal węglowa |
5 |
2 |
1 |
10 |
Łatwa do ostrzenia |
|
3CR13 |
Stal nierdzewna |
6 |
3 |
6 |
7 |
Dobra równowaga właściwości |
|
7Cr17MoV |
Stal nierdzewna |
6 |
4 |
5 |
9 |
Chińska stal o doskonałych parametrach |
|
8Cr13MoV |
Stal nierdzewna |
4 |
3 |
3 |
8 |
Chińska stal w dobrej cenie |
|
D2 |
Stal narzędziowa |
6 |
7 |
4 |
3 |
Stal narzędziowa, doskonałe parametry w przystępnej cenie |
Co jeszcze docenisz na wyprawie po przygodę?
Dobry nóż powinien należeć do podstawowego wyposażenia każdej wyprawy na łono natury. Jeśli jednak planujesz dłuższy trekking, będziesz potrzebować znacznie więcej.
- Praktyczny plecak, który dobrze się nosi i pomieści wszystko co ważne.
- Butelka na picie, ponieważ brak płynów może szybko skrócić twoją wyprawę.
- Zapasy jedzenia w zależności od długości podróży.
- Podpałka lub krzesiwo, ponieważ ogień jest źródłem ciepła, ciepłego jedzenia i światła.
- Kuchenka turystyczna, na której przygotujesz jedzenie nawet bez konieczności szukania drewna na ognisko.
- Lekki śpiwór, w którym nabierzesz sił na kolejny dzień.
- Namiot lub plandeka, która ochroni cię w nocy przed niekorzystną pogodą.
A prawdziwy koneser spakuje do plecaka również przenośny ekspres do kawy. Ponieważ pachnące espresso o poranku to konieczność.
-
Składane -
Scyzoryki -
Ze stałym ostrzem -
Multitoole -
Siekiery i łopaty -
Kuchenne -
Pokrowce -
Breloki i przywieszki -
Akcesoria do noży
Przydatne linki
Autor: Lucie Kručková
Źródła: archiwum autora, archiwum 4camping,
Wszystko o odzieży outdoorowej
Poradniki
Miękkie prezenty, które zapewnią Wam ciepło! Wszystko o nich znajdziecie w naszym przewodniku po artykułach o odzieży.
Jak używać kompasu? Przewodnik dla entuzjastów outdooru
Poradniki
Jak się nie zgubić podczas wędrówek? Przeczytajcie nasz artykuł i nauczcie się obsługiwać kompas.
Wybrane dla Ciebie
214,00 zł
(24.3 %)
od 161,99 zł
Składany nóż Victorinox Spartan Khaki
157,23 zł
(33.23 %)
104,99 zł
Wielofunkcyjny nóż TB OUTDOOR Bivouac Camp Knife
118,25 zł
139,03 zł
(38.15 %)
od 85,99 zł
Składany nóż Victorinox Rally
77,99 zł
Składany nóż Victorinox Nailclip 580 Wood
305,55 zł
(28.33 %)
218,99 zł
Składany nóż Victorinox Bantam
83,15 zł
(36.27 %)
52,99 zł
Składany nóż Victorinox RangerGrip 78
414,03 zł
(35.76 %)
265,99 zł
