Jak działa bielizna funkcyjna? Porównaliśmy materiały i ich właściwości.
Wstęp
Nadchodzi idealny moment, by zastąpić klasyczną bieliznę funkcyjną, która przyjemnie ogrzeje Twoje ciało. Nowe modele zachwycają kolorami i komfortem noszenia, niezależnie od tego, czy są wykonane z merynosów, czy z materiałów syntetycznych. "To świetnie," myślisz sobie, "ale jak się w tym wszystkim rozeznać? Czy nie popełniam błędu, wybierając drogą 'termiczną' bieliznę, a potem marznę w niej na stoku?". Na co zatem zwrócić uwagę przy wyborze? Ten artykuł powstał po to, aby szczegółowo i przede wszystkim zrozumiale porównać materiały bielizny i pomóc Ci dokonać właściwego wyboru. Należy bowiem wiedzieć, do jakiej aktywności będziesz jej używać, ponieważ nie istnieje uniwersalna bielizna na każdą pogodę i porę roku.
zdj.: bielizna funkcyjna marki Ortovox
Porównanie materiałów
Aby dowiedzieć się więcej o materiałach i zrozumieć, jak działają, musimy je najpierw podzielić. Podstawowy podział jest prosty i obejmuje tylko trzy kategorie:
- naturalne
- syntetyczne
- mieszane
Wybór odpowiedniego materiału zależy od planowanej aktywności. Inne materiały sprawdzą się podczas uprawiania sportu, inne w śpiworze, gdy chcemy uniknąć wychłodzenia (dobrej jakości, oddychająca bielizna termoaktywna to niezbędny element wyposażenia każdego śpiwora, odprowadza pot i utrzymuje prawidłowy mikroklimat), a jeszcze inne podczas niewymagającej większego wysiłku turystyki. Istnieje oczywiście wiele innych rodzajów aktywności, a co za tym idzie - mnogość materiałów i ich właściwości.
Najważniejszy jest odpowiedni dobór. Posiadanie kompletnego zestawu odpowiedniego do warunków, w których będziemy przebywać, jest kluczowe dla komfortu i bezpieczeństwa. Nie istnieje uniwersalna bielizna do wszystkich temperatur.
zdj.: koszulka damska Smartwool W Classic Thermal Merino BL 1/4 ZB ze 100% wełny merino
1. Materiały naturalne
Ponieważ są naturalne, są one najprzyjemniejsze dla skóry i bardzo dobrze radzą sobie z potem (włókna wchłaniają pot i potrafią z nim pracować, podczas gdy włókna syntetyczne szybko transportują go z dala od ciała po swojej powierzchni). Z natury są antybakteryjne. Z drugiej strony nie radzą sobie tak dobrze z intensywnym wysiłkiem fizycznym, kiedy to ciało nadmiernie się poci.
Rodzaj materiału
|
Plusy
|
Minusy
|
Bawełna |
bardzo przyjemna w dotyku
|
wysoka absorpcja wilgoci, co powoduje bardzo słabe właściwości izolacyjne, schnie bardzo wolno
|
Włókno bambusowe |
dobrze izoluje i odprowadza pot z dala od ciała, szybkoschnący, odporny na zapach, odporny na promienie UV, odporny na blaknięcie
|
słabsza odporność na zużycie |
Len |
wysoka wytrzymałość i odporność, dobrze chłonie, ale szybko schnie, niemalże się nie starzeje
|
nie jest tak wydajny pod dużym obciążeniem jak syntetyk, często droższy |
Wełna merino |
doskonała termoregulacja, dobry odprowadzanie potu, antybakteryjne
|
może być drażniąca dla skóry |
Modal |
ekologiczny, naturalny materiał (regenerowana celuloza), odporny na blaknięcie i mechanicznie wytrzymały
|
droższy niż bawełna, nie jest szybkoschnący |
Tencel (Lyocell) |
delikatne, a jednocześnie mocne naturalne włókno, które chłodzi lub grzeje (w zależności od temperatury otoczenia), ma właściwości antybakteryjne i doskonale wchłania pot
|
ma wyższą cenę, nie jest tak odporny na uszkodzenia mechaniczne jak włókna syntetyczne |
Wiskoza |
niezwykle przyjemne w dotyku włókno, naturalny połysk, doskonale wchłania pot (w porównaniu do bawełny) |
działa świetnie w połączeniu z innymi materiałami, nie jest przeznaczony do sportów wyczynowych |
zdj.: koszulka damska Craft Adv Warm Intensity Ls, materiał: Poliester
2. Materiały syntetyczne
Szybko wchłaniają pot i szybko wysychają (w tym są bezkonkurencyjne), są wysoce elastyczne i nie ograniczają ruchów (bardzo efektywna termoregulacja nawet przy niskiej gramaturze). Potrafią w rzeczywistości wiele z tego, co czyste włókna naturalne, ale pod wieloma względami wciąż są w połowie drogi. Sprawdzają się podczas aktywnego ruchu, ale nie nadają się do dłuższego noszenia.
Rodzaj materiału
|
Plusy
|
Minusy
|
Akryl |
szybkoschnący, odporny na blaknięcie, tańsza alternatywa dla wełny, miękki i przyjemny
|
bardzo łatwopalny, niższe właściwości izolacyjne niż klasyczna wełna lub merino |
Coolmax |
bardzo dobrze odprowadza pot, niska chłonność, oddychalność, niska waga, antybakteryjny
|
odpowiednie tylko do aktywnego ruchu
|
Double Face |
2w1 - na ciepłe i zimne dni, miękki i komfortowy
|
przyzwoicie izoluje nawet przy niższej gramaturze, więc używaj z rozwagą w zależności od temperatury na zewnątrz
|
Elastany (Lycra, Spandex) |
wysoka elastyczność zapewnia doskonałą izolację bez ograniczania swobody ruchów ciała
|
odpowiednia proporcja w stosunku do innych materiałów (polipropylenu, poliestru) jest niezbędna, aby nie ograniczać ich dobrych właściwości |
Polartec Delta |
specjalna, cienka wersja Polartecu, oddychająca, elastyczna, antybakteryjna, dobrze odprowadza pot od ciała, szybko schnie
|
wyższa cena, nie przeznaczony do intensywnego użytkowania
|
Poliamid (Nylon, Perlon) |
wytrzymały, solidny, elastyczny
|
mniejsza absorpcja wilgoci |
Poliester |
podstawowy materiał syntetyczny, stabilność kształtu, odporność na blaknięcie, nie ulega deformacji, wytrzymałość, oddychalność
|
wyższa absorpcja, a co za tym idzie, mniejsza izolacja termiczna, konieczność częstego prania (zatrzymuje zapachy) |
Polipropylen |
lekki, odprowadzający pot, szybko schnący, odporny na pleśń, wytrzymały, mocny, elastyczny, doskonale izoluje, nie blaknie
|
wyższa cena zakupu, mała dostępność kolorów |
Siltex (100% mikrowłókno PP) |
antybakteryjny, dobrze odprowadza pot, dobre izoluje termicznie
|
nie jest przeznaczony do sportów wyczynowych i aktywnych |
Thermolite |
włókno puste, szybko odprowadza pot od ciała, schnie do 50% szybciej niż bawełna
|
nie jest przeznaczony do intensywnego użytkowania |
zdj.: dziecięca bielizna funkcyjna Sensor Merino Impress Set w składzie100% wełna merino
3. Materiały kombinowane / mieszane
Łączą w sobie zalety syntetyków (elastyczność, lepsze odprowadzanie potu) z zaletami naturalnych materiałów (właściwości antybakteryjne, naturalna izolacja mikroklimatu ciała). Ich właściwości, szczególnie te izolacyjne i naturalnie antybakteryjne, nie są jednak na tym samym poziomie co w przypadku materiałów naturalnych.
Rodzaj materiału
|
Plusy
|
Minusy
|
Dri-Release® |
szybkie odprowadzanie potu, szybkoschnący / kombinacja obu włókien, trwałość koloru, zachowanie kształtu i odporność na zagniecenia
|
niższe właściwości izolacyjne niż klasyczna wełna lub merino |
zdj.: damskie kalesony funkcyjne Ortovox 185 Rock'N'Wool Long Pants W w składzie 100% wełna merino
Podsumowanie
Każdy materiał ma swoje właściwości, zalety i wady. W niektórych aspektach lepsze są włókna syntetyczne, a w innych natura po prostu wymyśliła je lepiej. Ogólnie rzecz biorąc, im wyższa aktywność fizyczna, tym bardziej powinniśmy skłaniać się ku włóknom syntetycznym, a im niższa aktywność, tym częściej wybierać materiały naturalne.
Należy zwrócić uwagę na krój, który powinien być idealnie dopasowany (ale nie za ciasny) oraz gramaturę (do wnętrz oraz na wyższy wysiłek fizyczny - niższa, na zewnątrz i na zimno - wyższa). Dobrze jest też zastanowić się nad kombinacją włókien, które wzajemnie się wspierają (syntetyka do odprowadzania potu i naturalne do właściwości antybakteryjnych).
Podobnie jak w przypadku skarpet funkcyjnych, tak i w przypadku bielizny istnieją modele z wyznaczonymi "strefami potu". Działają one na zasadzie szybszego odprowadzania potu tylko z najbardziej obciążonych miejsc na ciele.
Warto zwracać uwagę na markową bieliznę funkcyjną, najlepiej od marek, które specjalizują się w jej produkcji. Do liderów na rynku należą bez wątpienia Craft (silne zorientowanie na włókna syntetyczne, ale produkują też linię merino) lub marki zajmujące się wyłącznie włóknami naturalnymi, takie jak Devold czy Icebreaker. Uwierzcie, że pod każdym względem się to opłaci, ponieważ otrzymacie naprawdę funkcjonalne rzeczy z najlepszych materiałów. W przypadku wełny merino dodatkowo z gwarancją EKO.
zdj.: damska bielizna funkcyjna marki Craft
Przydatne linki
Inne, ciekawe artykuły:
Autor: Radek Martinek, Vít Hruška
Źródła: archiwum 4camping.cz, unsplash.com